Mahalle muhtarların ne iş yaptığı, görev ve yetkilerinin neler olduğu hakkında genel bir bilgi eksikliği bulunuyor. Muhtarlar, hala yerel yönetimlerin en kritik noktalarından birini oluşturuyor ve teknolojik gelişmelere rağmen toplum hayatında önemli bir rol oynuyor. Günümüzde pek çok kişi ise bu görevlerin neler olduğunu hala bilememekte.
Mahalle sakinlerinin çoğunluğu muhtarın asli görevlerini hala tam olarak anlamış değil, hatta muhtarlık binasının yerini bilmeyenler var. "Zaten muhtarla pek işimiz olmuyor. Resmi evraklarımızı Kaymakamlık ve E-Devlet üzerinden alıyoruz" diyenlerin sayısı ise oldukça fazla.
Muhtar, mahallenin ve köylerin resmi temsilcisidir. Mahalle sakinlerinin sorunlarını ve ihtiyaçlarını ilgili kamu kurumlarına iletmekle yükümlüdür. Görevlerini etkin bir şekilde yürütmesi, mahalle sakinlerinin yaşam kalitesini doğrudan etkiler. Bu nedenle, muhtar seçiminde bilinçli bir şekilde oy kullanmak ve mahallenizi en iyi şekilde temsil edecek kişiyi seçmek önemlidir.
MEVCUT MUHTARLAR DAHA ŞANSLI
Gazete Yazıyor olarak vatandaşlara sorduk mahalle muhtarının görevi nedir? Hangi kritere göre seçeceksiniz? Muhtarlar asli görevlerini yerine getiriyor mu?
Mahalle sakinlerinin çoğunluğu muhtarın asli görevlerini hala tam olarak anlamış değil, hatta muhtarlık binasının yerini bilmeyenler var. "Zaten muhtarla pek işimiz olmuyor. Resmi evraklarımızı Kaymakamlık ve E-Devlet üzerinden alıyoruz" diyenlerin sayısı ise oldukça fazla.
Vatandaşların tercihlerini belirleyen en etkili faktör, çoğunlukla tanıdıkları veya mevcut muhtarları oluyor. Birçok vatandaş, aday olanların çoğunu tanımadıklarını belirterek, mevcut muhtarlarını en azından bildikleri için tercih edeceklerini ifade ediyorlar.
Ancak, bazı vatandaşlar ise muhtar seçimlerinde kendi parti politikalarına yakın buldukları adayları desteklemeyi tercih ettiklerini, ona göre oy kullandıklarını belirtiyorlar.
HİZMET Mİ MENFAAT Mİ?
Mahalle muhtarlarının bu görevleri ne ölçüde yerine getirdiği konusuna gelince, vatandaşlar arasında farklı görüşler ortaya çıkıyor. Kimi vatandaşlar, muhtarlarının aktif bir şekilde mahalle sorunlarıyla ilgilendiğini ve çözüm için çaba harcadığını belirtirken, bazıları ise muhtarlarının yeterince etkili olmadığını, menfaat sağlamak amacıyla bu göreve talip olduklarını düşünmekte.
Muhtarlık görevini layıkıyla yapanlar takdir edilirken, zaman zaman muhtarların hizmet yerine rant çıkarlarıyla ilişkilendirildiği iddiaları da gündeme gelmekte. Biz de bu görevi uzun süredir yapanlara sorduk. Yıllardır muhtarlık yapıyorsunuz ve yine adaysınız. Neden yeniden aday oldunuz? Muhtarlık neden bu kadar cazip?
AMACIM HİZMET ETMEK
Avcılar Cihangir Mahallesi Muhtarı ve Adayı Ergün Çoban 3 dönemdir yaptığı muhtarlık görevini şöyle açıklıyor: “Mahalle muhtarlarının rolü, toplumun temel ihtiyaçlarını karşılamak, mahalle sakinlerinin sesini temsil etmek ve yerel yönetim ile vatandaş arasında bir köprü oluşturmak gibi önemli sorumlulukları içerir. Seçim vaadinde bulunmadım, asli görevim neyse zaten onu yapmakla yükümlüyüm. Mahallemdeki sorunları tespit edip yetkili mercilere ulaştırdım. Bazen sevinçlerde bazen acılarımızda komşularımızla beraber olduk. Kimilerinin abisi, kardeşi kimilerinin de oğlu oldum. Telefonum 7/24 açıktır. İstedikleri saat bana ulaşabilirler. Amacım hizmet etmek.”
KAMU YÖNETİMİ OKUDUM
15 yıldır muhtarlık yapan ve yeniden aday olan Avcılar Ambarlı Mahalle Muhtarı Hilal Çakar yaptığı açıklamada, “Mahallemin sorunlarını en iyi şekilde çözümleyebilmek adına eğitimlere katıldım ve yerel yönetimde kendimi geliştirebilmek adına da Kamu Yönetimi okudum. Mahalle sakinlerinin sorunlarını ve ihtiyaçlarını gerekli kamu kurumlarına iletmek için elimden gelen gayreti her zaman gösterdim. Bu zamana kadar temellerini attığım Mahalle Afet Gönüllüleri ve Kaymakamlıkta aldığım birçok görevlerle mahalle sakinlerime hizmet etmeye çalıştım. Her zaman söylediğim gibi amacımız hizmet” dedi.
Son yıllarda maaşların asgari ücrete yükseltilmesi, sosyal güvencelerinin sağlanması muhtarlık makamını cazip hale getiriyor ve adayların sayısında büyük bir artış yaşanıyor. 1985 yılından bu yana 39 yıldır İstanbul’un Fatih ilçesi Yavuz Sinan Mahallesinde Muhtarlık yapan Hüseyin Öztürk’ün değerlendirmeleri ise şöyle…
GÖREVLERİMİZİN ÇOĞU KÂĞIT ÜZERİNDE KALDI
Muhtarlara asgari ücret verildikten sonra herkesin bu işi yapmak istediklerini söyleyen Muhtar Hüseyin Öztürk “Kâğıt üzerinde 150’ye yakın görevlerimiz var. Ancak bu zamanda bu görevlerimizin çoğu büyükşehir olan mahallelerde ortadan kalktı. Köylerde ise hala devam ediyor. Yani kısacası vatandaş kendi işini kendi görüyor. E-Devlet ya da direk kaymakamlığa giderek hallediyor. Örneğin askerlik tebligatlarını, çağrılarını biz hallederdik. Şimdi gerekli yere kendileri müracaat ediyorlar” diye konuştu.
MAAŞIN ASGARİ ÜCRET OLMASI ETKENLER ARASINDA
Muhtar adaylarının neden bu kadar çok fazla olduğuna da değinen Öztürk şöyle konuştu: “Ben 39 yıldır görevdeyim. Seçilirsem 44 yıl olacak. Bizim en başlarda bazı haklarımız yoktu. Çok uğraştık ve elde ettik. Şimdi ise muhtarların sosyal güvencesi BAĞ-KUR devlet tarafından ödeniyor. Silah ruhsatı alabiliyoruz. Sadece görevdeyken değil muhtarlık sürecinde herhangi bir suça karışmadığınız ya da istifa etmediğiniz de 5 yılsonunda ömür boyu silah taşıma yetkisine sahipsiniz. Maaşlarının da asgari ücrete yükselmesi muhtar adayları sayısında patlamaya neden oldu.”
Muhtarlık adayları arasında belli vasıfların aranmasının altını çizen Hüseyin Öztürk vatandaşlara çağrıda bulunarak, muhtar adaylarının erdemli, tutarlı, etkili iletişim gücüne sahip ve mahalle sorunlarına çözüm üretebilen kişiler arasından seçilmesi gerektiğini vurguladı.
Mahalle muhtarlarının başlıca görevleri ise şöyle…
Vatandaş Temsilciliği ve İletişim: Muhtarlar, mahalle sakinlerinin devlet kurumlarıyla iletişimini sağlar ve onların talep, öneri ve şikâyetlerini ilgili mercilere ileterek çözüm bulunmasına yardımcı olurlar.
Nüfus ve Kayıt İşlemleri: Mahallelerinde yaşayanların nüfus kayıtlarını tutar, (Evlilikler, ölümler, doğumlar )ikametgâh belgesi gibi resmi belgeleri düzenler ve nüfusla ilgili diğer işlemleri yürütürler.
Kamu Hizmetlerinin Yönlendirilmesi: Yol bakımı, park düzenlemesi, çevre temizliği gibi konularda mahalle sakinlerinin taleplerini belediyeye ileterek hizmetlerin iyileştirilmesini sağlarlar.
Sosyal Yardım ve Dayanışma: İhtiyaç sahibi vatandaşların tespitini yapar ve sosyal yardım kuruluşlarıyla iş birliği yaparak yardımların dağıtılmasını sağlarlar.
Güvenlik ve Asayiş: Mahallelerindeki güvenlik sorunlarını takip eder, ilgili güvenlik birimleriyle iş birliği yapar ve halkın güvenliğini sağlamak için çaba gösterirler.
