Özellikle 20 ile 40 yaş arasındaki genç hastalarda ve kadın hastalarda erkeklere kıyasla daha sık görülen bu hastalığın vücut üzerinde çeşitli sistemleri etkileyebildiğine dikkat çeken Dr. Gökakın, hastalığın belirtileri, etkileri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı açıklamaları Gazete Yazıyor muhabiri olan Senay Güncavar’a anlattı.
Zehirli guatr yani Graves hastalığı nedir, nasıl ortaya çıkar ve hangi yaş gruplarında daha sık görülür?
Graves hastalığı, tiroid bezine yönelik bir otoimmün saldırı sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Bağışıklık sistemi, tiroid hücrelerine saldırarak tiroid bezinin aşırı çalışmasına neden olur. Genellikle 20 ile 40 yaş arasındaki genç hastalarda ve kadın hastalarda erkeklere kıyasla daha sık görülür.
Graves hastalığının belirtileri nelerdir ve hastalığın vücut üzerindeki etkileri nasıl olur?
Hastalığın belirtileri arasında hızlı kalp atışı, yüksek tansiyon, osteoporoz, aşırı terleme, uykusuzluk, kas zayıflığı ve sıcak hava koşullarına düşük tolerans bulunur. Ayrıca, gözleri etkileyebilir ve graves oftalmopatisi adı verilen duruma sebep olabilir. Bu durum, göz şişmesi, kızarıklık, göz kapaklarının şişmesi ve çift görme gibi belirtilere yol açabilir.
Graves hastalığı ile stres arasında bir ilişki var mı? Stres hastalığın seyrini etkileyebilir mi?
Stres, bağışıklık sistemi üzerinde etkili olabilir ve bu nedenle bazı durumlarda hastalığın seyrini etkileyebilir. Stresin, zehirli guatr semptomlarını artırıcı bir faktör olmasının yanı sıra, stresle baş etme yöntemleri ve yaşam tarzı faktörleri genel sağlığı etkileyebilir. Stresle baş etmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, zehirli guatrın yönetimine yardımcı olabilir.
Graves hastalığının tedavi yöntemleri nelerdir ve tedavi sonrasında hastalar ne gibi süreçlerden geçer?
Tedavi seçenekleri hastanın durumuna bağlı olarak değişebilir. Antitiroid ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi gibi yöntemler kullanılabilir. Ancak, bazı durumlarda cerrahi müdahale (tiroidektomi) düşünülebilir. Tedavi sonrasında hastalar genellikle ömür boyu tiroid hormon replasman tedavisi almak zorunda kalabilir. Göz belirtileri varsa, özel tedaviler ve cerrahi müdahaleler göz doktorları tarafından yönetilebilir.
“İLAÇ TEDAVİSİ YETERSİZ KALIRSA CERRAHİ MÜDAHALE DÜŞÜNÜLEBİLİR”
İlaç tedavisi yeterli gelmezse?
Tiroid hücrelerindeki aşırı aktiviteyi azaltmak amacıyla antitiroid ilaçlar ve radyoaktif iyot tedavisi gibi yöntemler uygulanabilir. Ancak eğer antitiroid ilaçlar veya radyoaktif iyot tedavisi etkili değilse ya da iyi huylu nodüllerin veya tiroit kanseri şüphesi varsa, cerrahi olarak tiroid bezinin çıkarılması (tiroidektomi) düşünülebilir.
“CERRAHİ SONRASI ÖMÜR BOYU HORMON TEDAVİSİ ALMAK ZORUNDA”
Ameliyat sonrası hormon nasıl alınıyor?
Graves hastalığı (zehirli guatr) tedavisinde cerrahi operasyon, tiroid bezinin tamamen veya kısmen çıkarılmasını içeren bir prosedür olan tiroidektomi olarak adlandırılır. İşlem sonrasında hastalar genellikle ömür boyu tiroid hormon replasman tedavisi almak zorundadır. Çünkü tiroid bezinin tamamen çıkarılması hipotiroidizme neden olur. Göz belirtileri varsa, özel tedaviler ve cerrahi müdahaleler göz doktorları tarafından yönetilebilir.
Hastalık tedavi edilmezse veya etkili bir şekilde yönetilmezse hangi risklerle karşılaşabiliriz?
Graves hastalığı tedavi edilmediğinde veya etkili bir şekilde yönetilmediğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Hızlı kalp atışı gibi, hipertiroidizm belirtileri, kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yapabilir. Bu durum, kalp ritmi bozuklukları gibi diğer kardiyovasküler komplikasyonlara neden olabilir. Graves hastalığı, başka otoimmün hastalıklarla birleşebilir; örneğin, tip 1 diyabet veya romatoid artrit gibi hastalıklarla aynı dönemde görülebilir.
Son olarak, Graves hastalığı olan bireylerin dikkat etmeleri gereken noktalar nelerdir ve nasıl bir takip sürecinden geçmeleri önemlidir?
Graves hastalığı olan bireyler, belirtileri fark ettiklerinde derhal bir doktora başvurmalıdır. Tedavi sürecinde düzenli takip ve izleme, hastalığın etkili bir şekilde yönetilmesi açısından önemlidir. Sağlıklı yaşam tarzı benimsemek ve stresle baş etmek de tedaviyi destekleyebilir. Her durumda, bir endokrinolog veya tiroid uzmanının yönlendirmesiyle tedavi planının belirlenmesi önemlidir.
Röportaj- Senay Güncavar