Veteriner Hekim Uğur Selin Çelikten, son yıllarda artan kanser vakaları nedeniyle hayvan beslenmesinin önemini vurguladı. Çelikten, kanser teşhisi konan sevimli dostlarımızın beslenmesi ile ilgili de tavsiyelerde bulundu.
“Kanserin yalnızca insanlarda görülen bir hastalık olduğunu sanıyorsanız yanılıyorsunuz” diyen Çelikten, 2023 yılında özellikle kedi, köpek, tavşan ve guinepig’lerde kanser teşhis edilme oranının arttığını söyleyerek sağlıklı beslenme ile ilgili şu bilgileri verdi:
“Son aylarda veteriner kliniğimizi ziyaret eden birçok kişinin odağında hayvan beslemesi ile ilgili sorular vardı. Hayvan beslenmesi nasıl olmalıdır sorusu, insan beslenmesi gibi tartışmalı bir konudur. Kuru mama mı, ev yemeği mi, pişmiş gıda mı, çiğ gıda mı daha iyi? Hasta aileleri bu sorulara net bir cevap isterler. Bu konu hakkında bilimsel çalışmalar hala sürmekte ve bilim insanları tarafından kanıtlanmış net bir cevap hala yoktur. Ancak insan beslenmesi de böyle değil midir? Asla süt ürünü yemeyin, tahıl herkes için zararlıdır diye keskin bir düşünce doğru değildir. Bu tip faydalar veya zararlar bireysel farklılıklar gösterebilir. Hatta tam da bu sebepten eliminasyon diyetleri vardır. Yani diyetten belli gıdaları çıkarıp belli gıdaları ekleyerek neyin hassasiyet yarattığını keşfetmek üzerine… Dolayısıyla hayvan beslenmesinde de kuru mama kötüdür, ev evde hazırlanan yemek iyidir diye keskin çizgilerle konuşmak doğru değildir.
Ancak beslenmede dikkat etmemiz gereken unsurlar vardır. Öncelikle kuru mamalar neden güvenli ve sağlıklı bir tercihtir diye buradan başlayalım. Küçük dostunuzun bir günde alması gereken belli bir protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, mineral gibi maddeler kompozisyonu vardır. Evde her gün bu kompozisyonu tutturarak yemek pişirmeniz çok zordur. Ayrıca evde verilen proteinler kuru mamanın içindeki gibi hidrolize proteinler veya kalsiyum kaynağı olarak koyduğunuz kemik veya kalsiyum kaynağı hidrolize ve biyolojik yararlanımı yüksek kalsiyum kaynağı değildir. Fosfor kaynağı için diyete eklediğiniz bir gıdada fosforla birlikte protein ve fazladan enerji de ekleme ihtimaliniz yüksek bu da tüm kompozisyonu değiştirir ve kemik gelişimi ve ortopedik problemlere yol açar. Gıdanın doğal olması zararsız olduğu anlamına gelmez. Ayrıca tek tip beslenme olan sadece tavuk veya sadece ciğer vermek gibi bir beslenme tipi organ yetmezlikleri, kanser, nörolojik hastalıklar ve ortopedik hastalıklar gibi birçok sağlık problemine yol açar.
Bununla birlikte bir gıdanın doğal olması zararsız olduğu anlamına gelmez. Doğal olmasına rağmen fazla miktarda alınan gıdalar zehirlenmelere yol açabilir. Kuru mamalar yıllar boyunca ar-ge çalışmaları yapıldıktan sonra en faydalı kaynakları, Biyo yararlanımı en yüksek ve oranları en doğru olacak kompozisyonları oluşturmuşlardır.
Mamanın arkasındaki kompozisyonu kontrol edin!
Tüm kuru mamalar iyi demek elbette mümkün değil. Mamanın arkasından kompozisyonunu kontrol etmekte veya kaliteli marka bilinirliği olan sektörde eski bir kuru mama almak beslenmeden doğabilecek riskleri azaltmaktadır. Kuru mama dışında raw food gibi mamalara gelince bu çok yeni bir sektör olduğu için bilimsel araştırmaların devam etmesi bir yana, firmalar bile çok genç ve yeni oldukları için içerik konusunda titizlikle seçilmelidir. Yoksa fosfor kalsiyum oranı doğru, protein, yağ ve karbonhidrat kaynakları yeterli olan ve fazla olmayan, sindirilebilirliği yüksek içeriklerle yapılan bir raw food veya evde hazırlanan öğün tabii ki de dostunuz için uygundur.
Alerji testleri ile küçük dostlarınızın gıda hassasiyetini tespit edin!
Her şeyi doğru yapmanıza rağmen bazı sağlık sorunları görüyorsanız küçük dostunuzun mamadaki bir maddeye bireysel hassasiyeti olabilir. Vet Republic Veteriner Kliniğimizde 2023 yılında yaptığımız alerji testlerinin sonuçlarına göre bu yıl kedi ve köpeklerle en çok süt ve süt ürünlerine alerjileri olduğunu tespit ettik. Eliminasyon diyetleri hayvan dostlarımızın beslenmesi için etkilidir. Beslenme sağlıklı olmanın en temel basamağıdır ve beslenmeyi ne kadar doğru yaparsak küçük dostumuzun hastalanma riski o kadar azalacaktır. İyi bir öğünün raw food, kuru mama veya ev yemeği olması fark etmez dediğimiz kurallara uygun bir mama olması yeterli olacaktır.
Hayvanlarda en çok meme kanseri görülüyor
Yurtdışında katıldığım birçok masterclass ve sempozyumlarda edindiğim bilgilere göre son yıllarda dünya genelinde tek tip beslenmenin kansere davetiye çıkardığına dair yaygın bir kanı bulunmakta. İnsanlarda olduğu gibi hayvanlarda da kanserin en önemli nedenlerinin başında genetik faktörler geliyor. Bu sene hayvanlarda en çok meme kanseri vakasıyla karşılaştık. Meme kanserinin yanı sıra kedi ve köpeklerde en çok deri kanseri tespit ettik. Kemik tümörü, kan ve lenf sistemi kanserleri de yaygın. İlerleyen yaşlarda köpeklerde testis tümörü, prostat gibi hastalıklara da rastlanıyor. Burada hastanın kısırlaştırılmış olup olmaması veya ne zaman kısırlaştığı da çok önemli.
Hayvanlarda kanser tedavisinde insanlar için üretilen ilaçları kullanıyoruz. Hayvanlar için özel bir kanser ilacı bulunmuyor. Kanserli hayvanlar için özel bir mama da yoktur.
Uğur Selin Çelikten, kanserde çevre kirliliği, ekolojik nedenler, kimyasallar ve bağışıklığın düşmesinde önemli olduğuna vurgu yapıyor ve kanser teşhisi konulan hayvanların beslenmesi ile ilgişi şu önerilerde bulunuyor: Kanser türüne göre beslenmeyi planlamak vitamin, aminoasit ve bazı gıda takviyeleri yönünden zenginleştirmek gerekebilir. Hidrolize protein içerikli mamalar tercih edilebilir.
