Petrol fiyatlarındaki yükseliş, küresel piyasalarda kaygıları artırıyor.
Yaz aylarında talebin yüksek seyretmesi ve en büyük iki ihracatçı olan Suudi Arabistan ile Rusya’nın ek üretim kesintisi kararları, Brent petrolün varil fiyatının bu hafta 90 doları aşmasını beraberinde getirirken, fiyatın 100 doları da aşabileceği tahminleri yapılıyor.
Petrol fiyatları, üç ayda yaklaşık yüzde 25 oranında arttı.
PİYASA TAHMİNLERİ
ABD’nin önde gelen bankalarından Goldman Sachs’ın emtia araştırma birimi önceki gün paylaştığı raporda, Suudi Arabistan ve Rusya’nın arz kesintisi kararların etkisiyle Brent petrolün varil fiyatının 2024’te 107 doları görebileceği tahminine yer verdi.
Londra merkezli enerji danışmanlık firması CMarkits’in petrol araştırma birimi şefi Dr. Yousef M.Alshammari, petrol üretim kesintilerine ek olarak ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu ayki toplantısında faizi sabit bırakması durumunda petrolde 100 dolar seviyesinin görülebileceğini söyledi.
Primary Vision’da enerji analisti ve ekonomist olarak görev yapan Osama Rizvi de petrolde 100 dolarlık fiyatın görülebileceğini ancak bu seviyede kalıcı olmayacağını öngördü.
VENEZUELA VE İRAN’LA YUMUŞAMA OLABİLİR
Bağımsız makro analist Piero Cingari de, ABD’de ham petrol stoklarının son 40 yılın dibinde olması da arz konusunda ABD yönetiminin elini kolu bağladığına, Venezuela ve İran gibi büyük rezerve sahip ülkelerin de ABD yaptırımları nedeniyle yeterli arzı sunamadığına işaret etti.
Bazı uzmanlar, ABD yönetiminin, petrol fiyatlarını düşürmek için Venezuela ve İran’la yumuşamaya gidebileceğini belirtiyor.
Cingari, ABD ekonomisinin resesyona girmemesi ve Çin’in ekonomiyi canlandırmak için güçlü bir teşvik paketi açıklaması durumunda petrol fiyatlarının psikolojik eşik olan 100 doları görebileceğini söyledi.
Cingari, petrol fiyatlarındaki yükselişin ise gelişmiş ekonomilerin faizleri daha fazla artırmasına neden olabileceğini, bunun da resesyonu tetikleyebileceğini dile getirdi. yükselebileceğini ancak bunun gelişmiş ekonomileri resesyona sürükleyebileceğini, resesyon olursa da petrol fiyatlarının düşeceğini dile getirdi.
Petrol fiyatlarındaki artış ve 100 dolar tahminleri, Amerikan The New York Times (NYT) ve İngiliz The Financial Times (FT) gibi gazetelerde de geniş yer buldu.
Svelland Capital direktörlerinden Nadia Martin Wiggen’in Brent petrolün Ukrayna savaşının ilk aylarında olduğu gibi 100 doları aşabileceği yönündeki tahmini de NYT’de yer aldı.
FT, petrol ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın, ABD’de gelecek yıl yapılacak seçimleri etkileyebileceğini ve Başkan Joe Biden’e karşı Cumhuriyetçilerin elini güçlendireceğini vurguladı.
SEÇİM SONRASI ZAM YAĞMURU
Seçim öncesinde vergi indirimleri yapan ve döviz kurlarını rezervleri tüketerek frenleyen hükümet, seçim sonrasında ise vergilerde rekor zamlara imza attı ve dolar kurunu kademeli olarak yukarı çekti.
Seçimin ilk turu olan 14 Mayıs’ta İstanbul’da 18,58 TL olan motorinin litre fiyatı, kur ve vergi artışlarıyla birlikte 38 lirayı aştı.
Motorinde seçim sonrası üç aydaki zam oranı yüzde 100’ü aştı.
Seçimin ilk turu olan 14 Mayıs’ta İstanbul’da 19,81 TL olan benzinin litre fiyatı, kur ve vergi artışlarıyla birlikte 37 TL’yi aştı.
Benzinde de seçim sonrası iki aydaki zam oranı yüzde 90’a yaklaştı.
Petrol fiyatlarındaki artış, Türkiye’de de akaryakıt fiyatlarında ikinci zam dalgasını beraberinde getirip zaten yüksek olan enflasyonu daha da yükseltebilir.
